Ben je een liefhebber van frisdrank, sapjes of een feestelijke cocktail? Dan weet je misschien wel dat deze drankjes bijna altijd flinke hoeveelheden suikers bevatten. Suikers zijn sterk verzurend. Suikers zijn voeding voor de bacteriën die gaatjes veroorzaken en verstoren de balans van goede en slechte bacteriën in je mond. Ook al smaakt het fris & zoet, deze drankjes zijn hartstikke zuur! Dat proef je niet door de hoeveelheid suiker hierin. Voor je gebit is dit geen feest.

Twee soorten zuur

Er zijn twee soorten zuur die het gebit kunnen aantasten. Suikers zijn zuurvormen omdat de suiker door de bacteriën in je mond worden om gezet in zuur. Het zuur uit suiker veroorzaakt gaatjes (cariës).

Zuur uit voedingszuren, zoals fruitzuur, veroorzaakt tanderosie. Soms, zoals bij limonade proef je het zuur niet omdat suiker de zure smaak maskeert, maar bij appelciderazijn en citroensap proef je het wel.

Hoe is suiker zuur?

Dat limonades veel suikers bevatten is goed te begrijpen maar ook fruitsapjes bevatten veel (natuurlijke) suikers. Bijvoorbeeld een glas versgeperst sinaasappelsap bevat veel suiker omdat dit het sap is van meerdere sinaasappels, terwijl de meest mensen maximaal 1 sinaasappel per keer eten.

Tabel suikers in sinaasappel en sinaasappelsap

• Sinaasappel klein (70 gram) 5 gram suiker
• Sinaasappel middelgroot (130 gram) 10 gram suiker
• Sinaasappel groot (170 gram) 13 gram suiker
• Sinaasappel glas (200 ml) 18 gram suiker
• Sinaasappel glas (250 ml) 22 gram suiker

Bron: NEVO-online versie 2021 1/7, RIVM Bilthoven

Suiker die je drinkt komt sneller in de bloedbaan en veroorzaakt daardoor een suikerpiek in het lichaam. Als je een groot glas drinkt krijg je meer suiker (zie tabel) binnen dan als je een sinaasappel eet en daardoor wordt de piek nog groter.

Je kan beter een sinaasappel eten omdat het kauwen bijdraagt aan de oral clearance (reiniging van het gebit door het kauwen en speeksel), waardoor gaatjes minder kans maken. Met het eten van een sinaasappel krijg je ook meteen alle gezonde vezels binnen. Als je toch kiest voor sinaasappelsap, drink dan het sap van één geperste sinaasappel.

Appelciderazijn voor je gezondheid

We zien een toenemende belangstelling voor een ‘zure start van de dag’, namelijk de dag starten met appelciderazijn en/ of citroensap verdund met water al dan niet met wat baking soda. De gefermenteerde appelciderazijn zou verschillende gezondheidsvoordelen hebben waar we als Tandarts.nl  nu niet verder op in gaan. We vinden het in ieder geval fantastisch als mensen bewust actie ondernemen in het belang van de eigen gezondheid. Maar deze gezonde start heeft wel een kanttekening als het om je gebit gaat.

Wat kan je doen om je gebit te beschermen?

Alle zure dranken (en voedingsmiddelen) kunnen het glazuur aantasten, zo ook de appelciderazijn en citroensap. Dit komt omdat het glazuur van je tanden een klein beetje oplost door zuur. Om te zorgen dat de zuuraanvallen zo min mogelijk voorkomen en zo kort mogelijk duren kan je er allereerst voor kiezen om geen frisdranken (dus zure dranken) te drinken en kiezen voor een alternatief. Als je wel zure dranken drinkt of dingen eet, spoel dan altijd na met water (of melk) om het zuur te neutraliseren. Je tandenpoetsen kan je doen ongeveer een uur nadat je het zure drankje hebt opgedronken. Als je eerder poetst, borstel je al het ware je glazuur eraf, waardoor je nog meer schade aan je tandglazuur veroorzaakt.

Zure drankjes wel of niet met een rietje drinken?

Vaak wordt gezegd dat je zure drankjes beter met een rietje kan drinken om je gebit te beschermen. Dit werkt alleen als je het rietje heel ver achter in je mond houdt. Het nadeel is dat je het drankje niet proeft en dat is nu vaak de reden dat je een drankje drinkt. In de praktijk zal dus bijna niemand het doen, maar kan wel een oplossing zijn voor appelazijn en citroensap in de ochtend. Maak in ieder geval van naspoelen met water na het drinken of eten met iets dat zuren bevat of zuur smaakt een goede gewoonte!

Tip: Kies bij voorkeur voor water om je dorst te lessen of (afgekoelde) groene of zwarte thee.